Ứng dụng AI trong thiết kế, phần mềm UI designer sẽ thay con người?

Ứng dụng AI trong thiết kế, phần mềm UI designer sẽ thay con người?

Đây là một suy nghĩ mang tính thử nghiệm dựa trên phân tích của riêng tôi về cách áp dụng AI đang diễn ra, vì vậy hãy coi nó như những dự đoán của riêng tôi, chỉ của cá nhân tôi thôi, chứ bạn không nên cho rằng đây là một khẳng định sự thật.

AI Đã dần phát triển như thế nào trong nhiều năm qua

Sự thay thế tuyệt vời ứng dụng AI trong thiết kế

AI cuối cùng sẽ đảm nhiệm cả khâu design và dev. Chúng ta hãy giải quyết phần này và ngừng vỗ lưng lừa dối bản thân nói rằng điều đó là không thể xảy ra.


Điều đó sẽ xảy ra vì bản thân những công việc ngày càng trở nên phổ biến và có sẵn khuôn mẫu. Bên cạnh đó, chúng ta đang phát triển cho AI về các kỹ năng suy luận và suy luận đa cấp độ.


AI giờ đây vượt xa các nhiệm vụ “one screen” đơn giản và nó có thể tập hợp những một cách mượt mà những câu lệnh căn bản kết hợp đo lường hiệu quả. AI đang trở nên tốt hơn mỗi tuần!


Chắc chắn, trình độ hiện tại của AI hơi kém so với một junior designer nhanh nhẹn, nhưng chúng ta không nên đánh giá thấp tốc độ trở nên tốt hơn của nó mỗi ngày. Nó giống như sự khác biệt giữa GPT 3.5 và GPT 4.0.

Chúng ta có thể thấy rằng phần mềm cho Ui designer ngày càng có sự xuất hiện nhiều của ứng dụng AI trong thiết kế.

bieu-do-so-sanh-con-viec-design-dev-duoc-hoan-thanh-boi-con-nguoi-va-ai
Hình 1: Biểu đồ so sánh công việc Design/ Dev được hoàn thành bởi con người và Ai

Chúng ta chỉ đang ở giai đoạn đầu, khi hiện tại một số công ty đang sử dụng một số AI cho việc design và một số công việc về dev.


Hiện tại, sự khác biệt giữa các khả năng tiềm năng của Ai là không đáng kể - quá nhỏ để dự đoán khi nào chúng sẽ có bước tiến xa hơn.


Như hình mà tôi phân tích bên dưới về tình hình AI có đang thay thế con người, đó là lý do tại sao trục X ở đây vô hình - chúng ta chỉ không biết đó là tuần, tháng hay thậm chí là năm. Có khả năng ở đâu đó ở giữa.


Hiện tại mọi người không bị sa thải vì AI.  Nhưng họ đang bị sa thải (hơn 200 nghìn người đã bị sa thải chỉ riêng ở Mỹ vào năm ngoái) vì nhiều lý do khác như cắt giảm quy mô và các phương pháp kinh doanh tinh gọn hơn.

vien-canh-con-nguoi-bi-thay-the-boi-AI-trong-design-va-dev
Hình 2: Viễn cảnh con người bị thay thế bởi AI trong design/ dev


Khoảnh khắc đáng sợ

Hầu hết mọi người đều lo sợ về một thời điểm cụ thể nào đó - chẳng hạn như việc phát hành một số AI có khả năng tạo giao diện người dùng Ui (nó còn hơn cả việc tạo prompt cho 1 Ui kit).

Điều này được trình bày trong biểu đồ mà tôi mới trình bày ở trên.


Kịch bản có thể diễn ra là thế này

Một cái gì đó phát hành và gần như chỉ sau một đêm, mọi người đều phá sản 100%. Tuy nhiên, điều đó khó xảy ra - vì một vài lý do.


Bàn về vấn đề này:


Chi phí vận hành - không có gì lạ khi Microsoft đang cố gắng xây dựng lò phản ứng hạt nhân của riêng họ - AI mạnh mẽ cần rất nhiều năng lượng. Đó cũng là lý do tại sao “Ultra” Gemini của Google sẽ chỉ dành riêng cho các tổ chức lớn nhất và những người khác sẽ sẽ dùng phiên bản kém mạnh mẽ hơn nhiều.


“Một cái gì đó được phát hành và gần như chỉ sau một đêm, mọi người đều ngừng kinh doanh 100%! Thật sự?!"


Mặc dù chúng ta có thể cố gắng ngoại suy một số nguyên tắc UX cơ bản từ những gì hiện có (chỉ bằng cách đọc các bài viết trên Medium về UX!) - hầu hết các công ty không chia sẻ dữ liệu của họ và sẽ mất một thời gian (và rất nhiều thử nghiệm A/B) là đủ để con người cung cấp dữ liệu cho hệ thống AI.


Có một điều chắc chắn rằng bản thân quá trình xử lý dữ liệu sẽ nhanh chóng. Chỉ có chúng ta, con người là "điểm nghẽn" ở đây.


UX cũng không phải là ngành lớn nhất ( so với marketing hoặc traditional graphic design lớn hơn RẤT NHIỀU) nên có thể nó sẽ không bị gián đoạn trước tiên.


Hiện tại, kỹ năng phát triển AI bằng một số ngôn ngữ có thể xem là đang ở mức độ của một dev có trình độ ví như "một thiếu niên khá láu cá" - và việc sử dụng code sẽ dễ dàng hơn một chút so với UX vì không chắc rằng dòng code của bạn có thể hoạt động hoặc không. Trong khi UX chủ yếu được chứng minh bằng cách con người sử dụng công cụ.


Chi phí để xảy ra những điều này tính bằng thời gian chỉ sau một đêm?

Chi phí để thực hiện những thứ như vậy chỉ sau một đêm, áp lực xã hội và rào cản công nghệ khiến điều này gần như không thể xảy ra chỉ sau một đêm - trừ khi điều kỳ diệu nào đó xảy ra. Nhưng rõ ràng chúng ta có thể thấy phần mềm cho Ui designer mỗi ngày đều bắt đầu có thêm ứng dụng AI trong thiết kế.


Tất nhiên, chi phí sẽ là yếu tố quyết định lớn nhất, nhưng chúng ta không thể đánh giá thấp yếu tố áp lực xã hội của việc mọi người nổi dậy vì “AI đã cướp mất việc làm của họ”.

AI-co-cuop-viec-cua-con-nguoi-khong
Hình 3: AI có cướp việc của con người không?


Và cũng sẽ có những rào cản triển khai vì nhiều công ty có các quy trình phức tạp của riêng họ và không dễ dàng chuyển đổi 1:1 sang cách AI xử lý mọi việc. Một số quy trình này đã rất lỗi thời hoặc thậm chí đã lạc hậu và chi phí để nâng cấp là quá cao.


Về cá nhân tôi biết rằng các công ty đã từng liên hệ với chúng tôi để báo giá việc redesign các hệ thống đã 20–30 năm tuổi của họ và chi phí để hiện đại hóa chúng với UX/UI hiện tại là quá cao là minh chứng cho việc tốn chi phí quá nhiều để nâng cấp.

Có 2 hướng

Điều tôi nghĩ sẽ xảy ra là chúng ta sẽ đi theo hai hướng.

Hai-huong-xay-ra-khi-Ai-ngay-cang-tien-bo-trong-ux-ui-design-va-dev
Hình 4: Hai hướng xảy ra khi Ai ngày càng tiến bộ trong ux/ui design và dev

Hướng B

Hướng B sẽ dành riêng cho các tổ chức lớn. Chúng ta đã thấy điều này nhiều lần rồi - các tổ chức lớn không gặp vấn đề gì khi “tối ưu hóa” thông qua “thu hẹp” và con người đối với họ chỉ là những con số trên bảng tính mà thôi.


Lợi nhuận hàng quý mới là điều quan trọng. Họ cũng thường làm việc trên các hệ thống thiết kế (design system) có cấu trúc cao nên công việc có thể lặp đi lặp lại.


Ngay khi công nghệ trở nên khả thi, chúng ta sẽ thấy những công cụ này được áp dụng rất nhanh và thậm chí có nhiều đợt sa thải từ các tổ chức lớn. Chúng sẽ diễn ra trong vòng 3 tháng để thể hiện cho các nhà đầu tư thấy khoảng “tiền tiết kiệm được” tại các cuộc họp nhà đầu tư hàng quý.


Điều đó có nghĩa là nếu công ty triển khai “AI chất lượng” cho UX hoặc mã hóa vào tháng 1, bạn nên bắt đầu tìm kiếm một công việc mới ngay lập tức vì bạn có thể chỉ còn thời gian là 3–6 tháng.

ty-le-cong-viec-duoc-thuc-hien-boi-AI-chiem-nhieu-hon-con-nguoi
Hình 5: Apple công bố sản phẩm cho nhân loại và được làm bởi chính nhân loại nhưng có đến 80% công việc được hoàn thành bởi AI

Tôi nghĩ một ngoại lệ sẽ là Apple, hãng cũng sẽ đi theo con đường “chủ yếu là AI” nhưng sẽ tự hào với slogan “do con người tạo ra” trong tương lai. Hãy nghĩ về nó theo cách tương tự như chiến dịch “Nghĩ khác biệt” của họ.

chien-dich-suy-nghi-khac-biet-cua-Apple
Hình 6: Chiến dịch làm nên tên tuổi của Apple "Nghĩ khác biệt"

Tất nhiên, họ sẽ không từ bỏ lợi thế cạnh tranh mà AI có thể mang lại, mà sẽ hướng tới việc có nhiều con người hơn chỉ để thúc đẩy sự kết nối cảm xúc của những trải nghiệm “thủ công” (“handcrafted” experiences).

Nó vẫn sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ bởi AI, họ sẽ có NHIỀU con người hơn mức trung bình của ngành.


Nếu bạn đang mơ về một công việc tại Google, Amazon, Netflix, Spotify và những công ty khác thì tôi sẽ không coi đó là một công việc lâu dài.

AI-dan-thong-minh-hon
Hình 7: Các designer/ dev đang ở đâu khi AI dần thông minh hơn trong công việc?

Hướng C

Do chi phí, yếu tố con người và quy trình ít cấu trúc hơn, các công ty nhỏ sẽ triển khai AI (thường ở mức độ lớn) nhưng dưới dạng hỗ trợ cho con người thay vì thay thế con người.


Điều đó có nghĩa là các công ty startup nhỏ, các agency và công ty tư vấn nhỏ thực sự sẽ thuộc khu vực an toàn hơn về lâu dài so với các tổ chức lớn - vì sẽ ít bị sa thải hơn. Tuy nhiên, có một lưu ý - với việc ngày càng nhiều khách hàng có thể “sử dụng một số AI để hoàn thành một phần nhiệm vụ của họ” thì giá cả  sẽ giảm đáng kể.


Điều đó có nghĩa là các designer và dev trong tương lai sẽ được trả lương ÍT HƠN đáng kể so với hiện tại. Nhưng mà nó cũng sẽ ổn thôi, vì trong nhiều trường hợp, nó có thể chỉ là do các tổ chức lớn thổi phòng mấy việc này.


Trong khi các tổ chức lớn sẽ hướng tới 99% AI và 1% con người, tỷ lệ ở các công ty nhỏ sẽ khác là 90/10 hoặc 80/20.

danh-gia-tinh-huu-ich-cua-AI-trong-cong-viẹc
Hình 8: Đánh giá tính hữu ích các kỹ năng của Ai

Vậy liệu khi nào những điều trên có thể xảy ra?

Có thể không phải chỉ sau một đêm mà những điều này có thể xảy ra đâu, nhưng nó sẽ diễn ra chậm rãi trong 2–3 năm tới, tăng tốc nhẹ mỗi năm.


Trong một khoảng thời gian chuyển tiếp khá dài (được đánh dấu trên biểu đồ trên), điều quan trọng là phải có kỹ năng đánh giá với tư cách là một designer - tức là HIỂU mọi phần của quy trình, cả UX, Research và UI và có thể biết những khuyết điểm của nội dung do AI tạo ra .


Điều đó có nghĩa là thay vì tập trung vào việc học cách sử dụng AI ngay bây giờ để làm công việc cho mình, bạn nên tập trung vào việc thực sự biết cách thực hiện các công việc của mình theo cách thủ công trước và rồi mới bắt đầu để AI làm việc đó cho bạn sau.


Bạn có nên ngừng học UX?

Tôi thì không nghĩ vậy. Tôi nghĩ tư duy design sẽ là điều tuyệt vời khi có sự thay đổi vai trò trong tương lai. Hướng tới cái gì? Chúng ta sẽ thấy những điều này một cách chậm rãi nhưng đầy tính chắc chắn.

*Bài viết được biên dịch từ "The Human-AI replacement timeline"